woensdag 31 oktober 2012
dinsdag 30 oktober 2012
Peter Terrin: Post Mortem (2012)
6
'We zijn niet wat we zijn, we zijn wat de wereld van ons weet...' (W. F. Hermans)
11
Steeds probeerde hij anderen, door het goede voorbeeld te geven, door handdoeken op te hangen aan het rekje, duidelijk te maken hoe zij hem met eenvoudige dingen een plezier konden doen. Hij faalde.
Zijn boodschap was niet duidelijk. Ze meenden dat hij steeds hùn een plezier deed. Op den duur vonden zij het normaal.
13
Hij had zich reeds ten volle op het diner voorbereid, en wist, zou nooit meer vergeten, dat Estland de bovenste van de drie staten is, hoofdstad Tallinn.
14
, een statement ten overstaan van al die lezers die het belangrijk vinden dat boeken door mooie mensen worden geschreven,
23
Hij keek zo smerig als een hogeropgeleide vader met kabbelende loopbaan kijken kon. In het beste geval ketste zijn blik als een steentje van de voorruit af, zodat de bestuurder even met de ogen knipperde. Doorgaans was zijn blijk een bloesemblaadje of zaadpluisje, dat, gegrepen door de luchtstroom, over de lengte van het koetswerk gleed zonder de auto één keer te raken.
23
Als een kleuter over de rand van een een badkuip tuurde de chauffeur naar buiten,
26
Misschien zei ze: kijk, dit nu is het leven. Eraan ontsnappen is een illusie zo groot als de Elzas.
32
De woonwijk is leeg. De huizen zijn in zichzelf gekeerd.
33
de zanddroge goot
37
Hij toonde hem de spiegelzwarte Underwood Champion uit 1937, het favoriete model van Alfred Hitchcock.
38
Zullen ze de Est aardig vinden omdat hij zijn gebreken niet heeft verstopt?
42
Het was een gedachte zo helder als een stem.
42-43
In zijn bureau haalde hij de beschermhoes van de Olympia SG1, de Rolls Royce onder de schrijfmachines, gebouwd in 1959; 15 kilogram zwaar,
(Olympia SG1: Schreibmaschine Gross 1)
43
Een typemachine was als een leest of een aambeeld: het gaf hem het gevoel een ambacht te beheersen.
43
Haar bevel als exclusieve aandacht.
44
een woord als een muilkorf
44
Steegman was ouderwets sedert zijn geboorte.
44
Een trotse gedachte die hij de hele dag door als een Zwitsers zakmes met zich meedroeg.
46
Haar besef van tijd beperkte zich tot 'nu' en 'nog één keer slapen', sprookjesachtig overzichtelijk.
51
Steegmans gebrek aan herinneringen was mogelijk zijn enige, echte talent.
51
Hij voelde zich licht als een kolibrie die van de ene kleurrijke bloemkelk naar de andere zoemt en stond godzijdank niet als een rund in zijn eigen uitwerpselen eindeloos te herkauwen achter schrikdraad.
53-54
Het kwam Steegman voor of hij net was ontwaakt op een hagelblank strand, door de woeste branding uitgespuwd op het afgelegen eiland dat zijn eigen leven was.
60
Hij vervloekte zichzelf, altijd de kroongetuige van zijn lot, schuldig aan verzuim.
69
In een tijd waar het hoogste goed de openbaring is, waar men hunkert naar het gelijk van de onbekende aan de andere kant van het medium, is zijn onverstoorbare stilte exotisch geworden.
70-71
T heeft een dochter, Renée, ze is bijna vier jaar. Als hij morgen sterft, zal ze nauwelijks een herinnering aan haar vader bewaren. Ze zal zich inleven in het verhaal dat men van hem heeft gemaakt.
73
de stille hoon van vaklui
78
stekelige heremiet
79
François daarentegen kwam hem voor als het type dat hooguit reclameblaadjes doorbladert.
82
Zijn blik dwaalt af naar de boerderij in de verte, een in zichzelf gekeerd complex van gebouwen en stallingen. Alleen door een venster in de dakgevel, onder een zeer scherpe hoek, zou iemand hen kunnen gadeslaan.
88
Het is de vanzelfsprekendheid die hem met verstomming slaat, het gemak waarmee zij, in aanwezigheid van onbekende mensen, het centrum van het heelal blijft, parmantig articulerend, niet van de straat.
92
Het stelt niks voor. Op een dag zal het ophouden, misschien morgen al. Ze kennen elkaar niet. Ze zouden elkaar niet eens herkennen in de rij bij de bakker. Ze hebben niets met elkaar uit te staan en voelen geen behoefte tot toenadering. Het beeld dat bij hem van haar leeft, en bij haar van hem, is daarom puur, onbezoedeld. Hij ziet alleen maar een slanke vrouw die de was ophangt, zij alleen maar een vader die zijn dochtertje naar school brengt. Niets anders.
97
Steegman had het lang niet meer gezien, een man, altijd mannen, met een slijmerig draadje van oud speeksel tussen boven- en onderlip, dat almaar afbreekt, zich viezig ophoopt in de vochtige bedding, tot de volgende b, p of m weer contact maakt met de overkant.
98
Hij durfde zijn hoofd niet boven het maaiveld uit te steken.
98
Het geluid van zijn boek overstemde de wereld.
100
Het dichtst bij verfijning of schone kunsten kwam ze op vrijdagochtend, bij het afstoffen van vier Chinese vazen op de overlopen van de centrale trap, het porselein zo dun, vertelt ze haar zoon, dat je de zon erdoorheen zag schijnen. Eenmaal getrouwd gaat ze met haar man in de fabriek werken. Neem een meubelfabriek, elke dag thuis om kwart over vier, de kruidige geur van houtkrullen, van bergen wit schaafsel in de groene overall van zijn vader, vernis in het schort van zijn moeder, het korstje van het verse brood, het flesje zurig bier altijd op dezelfde plek op de vensterbank, de kersrode fonkeling, terwijl zijn vader de krant doorbladert op het aanrecht, het stof uit zijn neus peutert.
107
De rest was als het ware mentaal decor, briljante wolkjes tegen een blauwe hemel boven een kruisafneming.
107
een boek was zo slim als zijn lezer
108
Iedereen hield iedereen in een visuele houdgreep -
109
Na de professor, die een uitbundig applaus ontving, was het tijd voor muziek, een cellosuite van Bach, ruimte voor wat contemplatie, gebracht door een conservatoriumstudente, wier scheenbenen merkwaardigerwijs dezelfde kromming vertoonden als haar strijkstok.
114
Toen hij zich omdraaide, keek hij in de heldere, blauwe blik van een gedrongen type. Flanellen overhemd, bosgroen donsjack. Geamuseerd vroeg hij Steegman hoe het ging, het dialect kwam uit het reservaat.
118
Hij is de enige schrijver van zijn tijd die wereldberoemd is geworden zonder op de televisie te verschijnen; hij is ook hierom wereldberoemd.
118
De camera is objectief, maar hij wordt bediend door mensen.
118
Wie zich vandaag nog laat verleiden en denkt dat het een eer is om gefilmd te worden, dwaalt. De beeldtoevloed heeft ons niet geleerd om beter te kijken, maar om sneller te oordelen. Telefoonfilmpjes gaan met de snelheid van het licht de wereld rond, maken of kraken iemand. Big Brother heeft zich van tiran ontpopt tot neoliberaal, duur betaald in duizendmiljoen broekzakken.
122
Een vlakke rit, zei zijn vader. Aankomst in Toulouse, een kolfje naar de hand van Cavendish. Steegman zou graag blijven en kijken met zijn vader; de heerlijke lijzigheid van een vlakke Touretappe. De tijd verzitten. Niets hoeven. Vakantiebeelden en een massaspurt.
131-132
, centraal in het allegaartje herkende hij de kleuren en de rust van Edward Hopper. Hij wou de vrouw in de treincoupé zijn, piekfijn uitgedost, verscholen onder een hoed, verdiept in een boek. Alleen.
132
Mark (dokter, fb) droeg vrijetijdskledij: een gestreept polohemd en een bleke jeansbroek. Hij was een van die gezaghebbende vijftigers die in alle opzichten baat hebben bij hun doordeweekse, donkere pak. (...) Hij zette zijn hoekige koffer naast Steegmans voeten op het tapijt; de koffer, het polohemd, de jeans: een leurder met messen uit het voormalige Oostblok.
137
, Steegman door vreemde ogen vastgepind op een oranje bank, Renée in zijn schoot, als een boek, een prachtig boek in een taal die hij plots niet meer begreep.
149
Het weerzien is hartelijk. Ik word met open armen door het alfabet ontvangen.
150
Maar als ik niet schrijf, ben ik de hond, opgekruld in het gras, en springen de gebeurtenissen over me heen, haal ik de vos misschien nooit meer in.
150
In de lange, kale gang die een oud met een nieuw gedeelte van het ziekenhuis verbindt, heb ik de Olivetti Lettera 32 op schoot, een stijlvolle portable die in de jaren zestig erg geliefd was onder journalisten.
150
Er zijn alleen de woorden. Elk woord is een gladde steen die uit het snel stromende water steekt. We moeten naar de overkant. Er is geen weg terug.
151
Doordat ze zich een mens toont, lijkt ze wel, van top tot teen in het wit, een engel.
153
De gang heeft een koude rechtlijnigheid die door twee magere ficusplanten alleen maar in de verf wordt gezet. De planten staan ver uit elkaar, vereenzaamd, het komt mij voor als een vorm van mishandeling.
154
Het koffertje aan zijn hand bevat een Hermes Baby.
155
Hij biedt me zijn heupfles aan. Calvados. An apple a day keeps the doctor away.
155
Misschien ben ik meer deurwaarder dan oorlogscorrespondent. Ik noteer wat van waarde kan zijn. Ik kalmeer mezelf.
160
Mijn concentratie zou een theelepel kunnen plooien.
169
In een film zat ik nu in een café, maar in een boek weet ik het nog niet zo zeker.
172
Ze draagt geen make-up, niet omdat ze vanavond werkt, maar omdat ze nooit make-up gebruikt. Sommige vrouwen verdragen geen make-up. Ze worden nooit een schilderij, je blijft een canvas zien met verf op - zonde van beide.
233
Ik had van Emiel Steegman gehoord maar niets gelezen. Hij leek me te ernstig voor zijn eigen goed, een schrijver die zichzelf nors voor de voeten liep, terwijl hij de de wereldliteratuur als een gietijzeren bol op zijn schouders torste. Op grond waarvan ik tot dit oordeel was gekomen: geen idee.
235
T ontwikkelt, door toedoen van zijn dochtertje van bijna vier, een 'biofobie', een angst voor zijn eigen biografie, het enige boek met zijn naam of de kaft waarover hij niet de minste controle bezit. Angst om na zijn dood zijn leven te verliezen: zo staat het in de flaptekst van de eerste druk.
238
Carlos Sastre.
255
Hij houdt ervan om afwezig in elkaars buurt te zijn.
'We zijn niet wat we zijn, we zijn wat de wereld van ons weet...' (W. F. Hermans)
11
Steeds probeerde hij anderen, door het goede voorbeeld te geven, door handdoeken op te hangen aan het rekje, duidelijk te maken hoe zij hem met eenvoudige dingen een plezier konden doen. Hij faalde.
Zijn boodschap was niet duidelijk. Ze meenden dat hij steeds hùn een plezier deed. Op den duur vonden zij het normaal.
13
Hij had zich reeds ten volle op het diner voorbereid, en wist, zou nooit meer vergeten, dat Estland de bovenste van de drie staten is, hoofdstad Tallinn.
14
, een statement ten overstaan van al die lezers die het belangrijk vinden dat boeken door mooie mensen worden geschreven,
23
Hij keek zo smerig als een hogeropgeleide vader met kabbelende loopbaan kijken kon. In het beste geval ketste zijn blik als een steentje van de voorruit af, zodat de bestuurder even met de ogen knipperde. Doorgaans was zijn blijk een bloesemblaadje of zaadpluisje, dat, gegrepen door de luchtstroom, over de lengte van het koetswerk gleed zonder de auto één keer te raken.
23
Als een kleuter over de rand van een een badkuip tuurde de chauffeur naar buiten,
26
Misschien zei ze: kijk, dit nu is het leven. Eraan ontsnappen is een illusie zo groot als de Elzas.
32
De woonwijk is leeg. De huizen zijn in zichzelf gekeerd.
33
de zanddroge goot
37
Hij toonde hem de spiegelzwarte Underwood Champion uit 1937, het favoriete model van Alfred Hitchcock.
38
Zullen ze de Est aardig vinden omdat hij zijn gebreken niet heeft verstopt?
42
Het was een gedachte zo helder als een stem.
42-43
In zijn bureau haalde hij de beschermhoes van de Olympia SG1, de Rolls Royce onder de schrijfmachines, gebouwd in 1959; 15 kilogram zwaar,
(Olympia SG1: Schreibmaschine Gross 1)
43
Een typemachine was als een leest of een aambeeld: het gaf hem het gevoel een ambacht te beheersen.
43
Haar bevel als exclusieve aandacht.
44
een woord als een muilkorf
44
Steegman was ouderwets sedert zijn geboorte.
44
Een trotse gedachte die hij de hele dag door als een Zwitsers zakmes met zich meedroeg.
46
Haar besef van tijd beperkte zich tot 'nu' en 'nog één keer slapen', sprookjesachtig overzichtelijk.
51
Steegmans gebrek aan herinneringen was mogelijk zijn enige, echte talent.
51
Hij voelde zich licht als een kolibrie die van de ene kleurrijke bloemkelk naar de andere zoemt en stond godzijdank niet als een rund in zijn eigen uitwerpselen eindeloos te herkauwen achter schrikdraad.
53-54
Het kwam Steegman voor of hij net was ontwaakt op een hagelblank strand, door de woeste branding uitgespuwd op het afgelegen eiland dat zijn eigen leven was.
60
Hij vervloekte zichzelf, altijd de kroongetuige van zijn lot, schuldig aan verzuim.
69
In een tijd waar het hoogste goed de openbaring is, waar men hunkert naar het gelijk van de onbekende aan de andere kant van het medium, is zijn onverstoorbare stilte exotisch geworden.
70-71
T heeft een dochter, Renée, ze is bijna vier jaar. Als hij morgen sterft, zal ze nauwelijks een herinnering aan haar vader bewaren. Ze zal zich inleven in het verhaal dat men van hem heeft gemaakt.
73
de stille hoon van vaklui
78
stekelige heremiet
79
François daarentegen kwam hem voor als het type dat hooguit reclameblaadjes doorbladert.
82
Zijn blik dwaalt af naar de boerderij in de verte, een in zichzelf gekeerd complex van gebouwen en stallingen. Alleen door een venster in de dakgevel, onder een zeer scherpe hoek, zou iemand hen kunnen gadeslaan.
88
Het is de vanzelfsprekendheid die hem met verstomming slaat, het gemak waarmee zij, in aanwezigheid van onbekende mensen, het centrum van het heelal blijft, parmantig articulerend, niet van de straat.
92
Het stelt niks voor. Op een dag zal het ophouden, misschien morgen al. Ze kennen elkaar niet. Ze zouden elkaar niet eens herkennen in de rij bij de bakker. Ze hebben niets met elkaar uit te staan en voelen geen behoefte tot toenadering. Het beeld dat bij hem van haar leeft, en bij haar van hem, is daarom puur, onbezoedeld. Hij ziet alleen maar een slanke vrouw die de was ophangt, zij alleen maar een vader die zijn dochtertje naar school brengt. Niets anders.
97
Steegman had het lang niet meer gezien, een man, altijd mannen, met een slijmerig draadje van oud speeksel tussen boven- en onderlip, dat almaar afbreekt, zich viezig ophoopt in de vochtige bedding, tot de volgende b, p of m weer contact maakt met de overkant.
98
Hij durfde zijn hoofd niet boven het maaiveld uit te steken.
98
Het geluid van zijn boek overstemde de wereld.
100
Het dichtst bij verfijning of schone kunsten kwam ze op vrijdagochtend, bij het afstoffen van vier Chinese vazen op de overlopen van de centrale trap, het porselein zo dun, vertelt ze haar zoon, dat je de zon erdoorheen zag schijnen. Eenmaal getrouwd gaat ze met haar man in de fabriek werken. Neem een meubelfabriek, elke dag thuis om kwart over vier, de kruidige geur van houtkrullen, van bergen wit schaafsel in de groene overall van zijn vader, vernis in het schort van zijn moeder, het korstje van het verse brood, het flesje zurig bier altijd op dezelfde plek op de vensterbank, de kersrode fonkeling, terwijl zijn vader de krant doorbladert op het aanrecht, het stof uit zijn neus peutert.
107
De rest was als het ware mentaal decor, briljante wolkjes tegen een blauwe hemel boven een kruisafneming.
107
een boek was zo slim als zijn lezer
108
Iedereen hield iedereen in een visuele houdgreep -
109
Na de professor, die een uitbundig applaus ontving, was het tijd voor muziek, een cellosuite van Bach, ruimte voor wat contemplatie, gebracht door een conservatoriumstudente, wier scheenbenen merkwaardigerwijs dezelfde kromming vertoonden als haar strijkstok.
114
Toen hij zich omdraaide, keek hij in de heldere, blauwe blik van een gedrongen type. Flanellen overhemd, bosgroen donsjack. Geamuseerd vroeg hij Steegman hoe het ging, het dialect kwam uit het reservaat.
118
Hij is de enige schrijver van zijn tijd die wereldberoemd is geworden zonder op de televisie te verschijnen; hij is ook hierom wereldberoemd.
118
De camera is objectief, maar hij wordt bediend door mensen.
118
Wie zich vandaag nog laat verleiden en denkt dat het een eer is om gefilmd te worden, dwaalt. De beeldtoevloed heeft ons niet geleerd om beter te kijken, maar om sneller te oordelen. Telefoonfilmpjes gaan met de snelheid van het licht de wereld rond, maken of kraken iemand. Big Brother heeft zich van tiran ontpopt tot neoliberaal, duur betaald in duizendmiljoen broekzakken.
122
Een vlakke rit, zei zijn vader. Aankomst in Toulouse, een kolfje naar de hand van Cavendish. Steegman zou graag blijven en kijken met zijn vader; de heerlijke lijzigheid van een vlakke Touretappe. De tijd verzitten. Niets hoeven. Vakantiebeelden en een massaspurt.
131-132
, centraal in het allegaartje herkende hij de kleuren en de rust van Edward Hopper. Hij wou de vrouw in de treincoupé zijn, piekfijn uitgedost, verscholen onder een hoed, verdiept in een boek. Alleen.
132
Mark (dokter, fb) droeg vrijetijdskledij: een gestreept polohemd en een bleke jeansbroek. Hij was een van die gezaghebbende vijftigers die in alle opzichten baat hebben bij hun doordeweekse, donkere pak. (...) Hij zette zijn hoekige koffer naast Steegmans voeten op het tapijt; de koffer, het polohemd, de jeans: een leurder met messen uit het voormalige Oostblok.
137
, Steegman door vreemde ogen vastgepind op een oranje bank, Renée in zijn schoot, als een boek, een prachtig boek in een taal die hij plots niet meer begreep.
149
Het weerzien is hartelijk. Ik word met open armen door het alfabet ontvangen.
150
Maar als ik niet schrijf, ben ik de hond, opgekruld in het gras, en springen de gebeurtenissen over me heen, haal ik de vos misschien nooit meer in.
150
In de lange, kale gang die een oud met een nieuw gedeelte van het ziekenhuis verbindt, heb ik de Olivetti Lettera 32 op schoot, een stijlvolle portable die in de jaren zestig erg geliefd was onder journalisten.
150
Er zijn alleen de woorden. Elk woord is een gladde steen die uit het snel stromende water steekt. We moeten naar de overkant. Er is geen weg terug.
151
Doordat ze zich een mens toont, lijkt ze wel, van top tot teen in het wit, een engel.
153
De gang heeft een koude rechtlijnigheid die door twee magere ficusplanten alleen maar in de verf wordt gezet. De planten staan ver uit elkaar, vereenzaamd, het komt mij voor als een vorm van mishandeling.
154
Het koffertje aan zijn hand bevat een Hermes Baby.
155
Hij biedt me zijn heupfles aan. Calvados. An apple a day keeps the doctor away.
155
Misschien ben ik meer deurwaarder dan oorlogscorrespondent. Ik noteer wat van waarde kan zijn. Ik kalmeer mezelf.
160
Mijn concentratie zou een theelepel kunnen plooien.
169
In een film zat ik nu in een café, maar in een boek weet ik het nog niet zo zeker.
172
Ze draagt geen make-up, niet omdat ze vanavond werkt, maar omdat ze nooit make-up gebruikt. Sommige vrouwen verdragen geen make-up. Ze worden nooit een schilderij, je blijft een canvas zien met verf op - zonde van beide.
233
Ik had van Emiel Steegman gehoord maar niets gelezen. Hij leek me te ernstig voor zijn eigen goed, een schrijver die zichzelf nors voor de voeten liep, terwijl hij de de wereldliteratuur als een gietijzeren bol op zijn schouders torste. Op grond waarvan ik tot dit oordeel was gekomen: geen idee.
235
T ontwikkelt, door toedoen van zijn dochtertje van bijna vier, een 'biofobie', een angst voor zijn eigen biografie, het enige boek met zijn naam of de kaft waarover hij niet de minste controle bezit. Angst om na zijn dood zijn leven te verliezen: zo staat het in de flaptekst van de eerste druk.
238
Carlos Sastre.
255
Hij houdt ervan om afwezig in elkaars buurt te zijn.
zondag 28 oktober 2012
zaterdag 27 oktober 2012
Heba uit bommend Beiroet dixit:
Ik zet gewoon
de muziek wat
harder,
doe alsof
het vuurwerk is,
negeer de what's-appjes
die vragen hoe
het gaat.
de muziek wat
harder,
doe alsof
het vuurwerk is,
negeer de what's-appjes
die vragen hoe
het gaat.
Abonneren op:
Posts (Atom)